Cytologia – rewolucja w diagnostyce

Cytologia to dziś jedno z podstawowych badań profilaktycznych w kierunku raka szyjki macicy. Pozwala na bardzo wczesne wykrycie wczesnej postaci raka szyjki macicy – jeszcze w stadium przedklinicznym, czyli wtedy, gdy jest on bezobjawowy.

Na czym polega badanie cytologiczne?

Cytologia to badanie rozmazu z pochwy. Jest ono bezbolesne i nieinwazyjne. Podczas badania ginekolog pobiera próbkę śluzu z szyjki macicy. To właśnie w nim znajdują się komórki z jej nabłonka. Pobiera się go za pomocą specjalnej szczoteczki, najpierw jej zakończenie jest wprowadzane do ujścia szyjki macicy, a potem lekarz wykonuje nią pełny obrót, aby zebrać jak najwięcej komórek. Kolejnym krokiem jest przeniesienie próbki na szklaną płytkę i dokładne zbadanie jej pod mikroskopem.

Kiedy i jak opracowano cytologię?

Historia badania cytologicznego jest całkiem długa. Opracował ją w 1917 roku lekarz greckiego pochodzenia – Papaniocolaou. Pierwszymi „pacjentkami”, które zbadał były świnki morskie. Z rozmazów ze zwierzęcych ścian pochwy mógł dokładnie odczytywać informacje dotyczące cieczki samic. Nie zdawał sobie wtedy sprawy, że właśnie odkrył rewolucyjnego odkrycia dla wszystkich kobiet i ginekologów – w taki sposób wynalazł badanie rozmazu z pochwy.

Następną pacjentką doktora była jego żona, dopiero dużo później wprowadzono cytologię do praktyk lekarskich jako rutynowe badanie kontrolne kobiet. Dzięki temu odkryciu liczba kobiet, które nieustannie umierały wskutek przegranej walki z nowotworem, w ciągu zaledwie kilku lat spadła do połowy.

Jak często robić cytologię?

Cytologia powinna być wykonywana raz do roku. Jeżeli trzy kolejne wyniki są prawidłowe, kobiety 30-letnie lub starsze mogą być spokojnie badane co 2 albo nawet 3 lata.

U kobiet, które często zmieniają partnerów seksualnych ważne jest jednak kontrolowanie wyników cytologicznych raz w roku. Ilość partnerów wpływa na ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, a kilka jego odmian wywołuje raka. Warto pamiętać, że rak szyjki macicy daje o sobie znać dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Przez długi czas rozwija się w organizmie zupełnie bezobjawowo i może go wykryć tylko badanie cytologiczne.