Zasady postępowania w przypadku ciąży bliźniaczej

W 2015 roku wprowadzono w Polsce rozporządzenie „w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych”. Celem tego aktu prawnego było zmniejszenie częstotliwości występowania powikłań i negatywnych konsekwencji zdrowotnych występujących wśród kobiet w ciąży. Za ciążę o zwiększonym ryzyku w dokumencie uznano między innymi ciążę bliźniaczą.

Ciąża bliźniacza jednojajowa i wielojajowa

Opieka nad pacjentką nieco różni się w przypadku ciąży bliźniaczej jednojajowej i wielojajowej. Bliźnięta jednojajowe powstają w wyniku zapłodnienia jednego jajeczka jednym plemnikiem, a zarodek dzieli się w ich wypadku na dwa prawie identyczne. Zarodki mogą rozwijać się, mając jedną lub dwie kosmówki i jeden, lub dwa worki owodniowe. Bliźnięta dwujajowe powstają w wyniku zapłodnienia dwóch jajeczek dwoma plemnikami. Zarodki rozwijają się zawsze w dwóch workach owodniowych. Ich oddzielne kosmówki mogą się z czasem połączyć. Prawidłowe postępowanie w przypadku ciąży bliźniaczej rozpoczyna się więc od rozpoznania jej rodzaju.

Prowadzenie ciąży i poród

Ciążę mnogą kontroluje się częściej, niż pojedynczą. Pacjentka powinna pojawiać się u lekarza co dwa tygodnie do 28. tygodnia ciąży, a później – co tydzień. Ciążom bliźniaczym szczególnie zagraża niewydolność łożyska, którą można rozpoznać we wczesnym stadium przy pomocy USG położniczego. Wizyty są ważne również ze względu na zdrowie przyszłej mamy – jej organizm stara się zapewnić idealne warunki dwojgu dzieci, jest więc mocno obciążony. Mamy bliźniaków częściej narzekają na bóle kręgosłupa, nadciśnienie indukowane ciążą czy pojawianie się żylaków i obrzęków. Dwa maluchy mocniej też rozciągają ściany macicy, co może powodować przedwczesny poród. Jeśli mama będzie rodziła siłami natury, często konieczne jest wykonanie przez lekarza dodatkowych czynności, by maluchy przyjęły odpowiednią pozycję. Często dzieci pojawiają się na świecie przez cesarskie cięcie. Wcześniaki, ze względu na niską masę lub wady rozwojowe mogą wymagać specjalnej opieki – dlatego właśnie tak ważna jest wcześniejsza rzetelna diagnostyka. Powszechna opinia o wysokim ryzyku śmierci jednego z dzieci jest mitem. Dzięki współczesnej medycynie śmiertelność wśród ciąż bliźniaczych jest bardzo niska, podobna jak w przypadku ciąż pojedynczych.